Bireyin kendisine olan inancına özgüven denir. Bireyin kendine olan saygısı ve bununla birlikte özgüveni oluşursa başkalarının değerlendirmelerinden etkilenmeden devamlılığını sürdürür.
Özgüven kişilerin kendine ait olan fikirlerini, bu fikirlerin yol açtığı hisleri ve bu hislerin ifadesi olan eylemleri içermektedir.
Süreklilik gösteren bir kişilik özelliği olan özgüven ve devamlı olmayan ruhsal bir durum olarak düşünülebilir.
Özgüven Nasıl Oluşur?
Özgüven, mevkiye, yaşantılara, yaşanılan şartlara göre değişiklik gösterir.
Özgüven: Özsaygı + Özdeğer + Öz yeterlilik
Üçünün bir arada olmasıyla özgüven oluşur.
Özsaygı: Kişi tek başına kaldığı zamanda ne yapmaması gerektiği ile ilgilidir. İtibar, saygı, onur ile alakalıdır.
Öz yeterlilik: Kişinin işe yararlılığı ile alakalıdır. Okullarda başarılı veya başarısız olmak kişinin yeterli olup olmadığını belirler.
Öz değer: Kişinin kendini kıymetli hissetmesidir ve çocukluktan itibaren geçerlidir.
Özgüvenin iki merkezi boyutu
- Sevilebilir olma
- Yeterli olma duygusu
Özgüveni etkileyen değişkenler nelerdir?
- Zekâ
- Cinsiyet
- Kalıtım
- Anne baba tutumları
- Toplumsal normlar
- Beslenme şekli
- Kardeş sayısı
- Anne babanın eğitim durumu
- Sosyoekonomik düzey
- Okul türü
- Fiziksel görünüm
Yapılan araştırmalarda özgüveni yüksek olan kişiler özgüven eksikliği yaşayan kişilere göre daha başarılı olduğu görülmüştür.
Özgüven eksikliğine neden olan durumlar nelerdir?
- Sürekli eleştiriye maruz kalmak
- Kendi kendini sürekli eleştirmek
- Hayal kırıklığı ve başarısızlık olma korkusu
- Küçük başarısızlıkları genellemek
- Umutsuzluk
- Hedefin olmaması
- Diğerlerini üstün görmek
- Yeteneklerini küçümsemek
Özgüven Eksikliği Olan Kişilerin Karşılaştığı Olumsuz Etkenler Nelerdir?
Özgüven eksikliği insanları devamlı yanlışa sürükler. Kişinin kendi kararlarını vermeyi zorlaştırır. Kendi kararlarını veremeyen kişi mutsuz bir yaşam sürdürür. Yanlış yapmaya müsait konumda olan kişi kendi isteği olmadığı için hatalar ve yanlışlıklar yapabilir. Bu durum hayatta başarısızlığa neden olur. Olumsuzluklara ve eleştiriye maruz kalan kişi büyük bir kaosun içine düşer.
Özgüvenli Olan Kişilerin Önemli Özellikleri Nelerdir?
Her şeyden önce bir birey olmak çok önemlidir. İnsanın kendisiyle barışık olması ve kendi duygu ve fikirleriyle hareket etmesi ile daha kaliteli bir yaşam sürdürülebilir. Kendi isteklerinizin önündeki engeller sizler için sadece bir basamak olur ve çıktıkça tüm engeller aşılır. Sizde yolunuza devam edersiniz. Kısaca özgüven saadetli yaşam için bir anahtardır.