Nörotik ekskoriasyon (deri yolma bozukluğu) bir tür deri bozukluğudur ve genellikle stres, endişe veya depresyon gibi duygusal sorunlarla ilişkilidir. Bu bozuklukta kişi kendine zarar vermek için cildini yolmaya veya kazımaya başlar. Bu davranış genellikle el veya yüzde yoğunlaşır ve cilt hassasiyeti, inflamasyon, enfeksiyon veya kronik yara oluşmasına neden olabilir.
Nörotik ekskoriasyon bozukluğu tedavi edilmezse ciddi cilt sorunlarına yol açabilir. Tedavi genellikle psikolojik tedavi veya ilaçlarla yapılır.
Nörotik ekskoriasyon belirtileri
Nörotik ekskoriasyon bozukluğu için belirtiler arasında şunlar yer alabilir:
- Cildi yolma veya kazıma davranışı genellikle el veya yüzde yoğunlaşır.
- Cildin kalınlaşması, kabuklanması veya yaralanması cildi yolma veya kazıma davranışı sonucu oluşan cilt hassasiyeti, inflamasyon, enfeksiyon veya kronik yara oluşmasına neden olabilir.
- Nörotik ekskoriasyon bozukluğu genellikle stres, endişe veya depresyon gibi duygusal sorunlarla ilişkilidir.
- Cildi yolma veya kazıma davranışı kişinin günlük hayatını, sosyal ilişkilerini veya iş yaşamını olumsuz etkileyebilir.
- Bu davranışın kişinin kendini kontrol etme yeteneğini etkilemesi.
Bu belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve başka bir sağlık sorununun belirtisi olarak da karşımıza çıkabilir, dolayısıyla bir uzmana danışmanız önerilir.
Deri yolma hastalığının nedenleri
Deri yolma hastalığı, bakteri Staphylococcus aureus veya Streptococcus pyogenes gibi mikroorganizmaların deriye nüfuz etmesiyle oluşur. Bu mikroorganizmalar normal olarak cildin yüzeyinde bulunurlar ancak, eğer cildin doğal bariyerleri zayıflarsa, bu mikroorganizmalar cildin altına nüfuz edebilir ve enfeksiyona yol açabilir.
Deri yolma hastalığının nedenleri arasında:
- Deri kırıkları veya çatlamaları (örneğin, yaralar, yanıklar, egzama),
- Derideki kuruma veya iltihaplanmaya yol açan durumlar (örneğin, atopik dermatit, psöriyazis),
- Cildin doğal bariyerlerinin zayıf olması (örneğin, ihtiyarlama, kronik cilt hastalıkları),
- Kimyasallarla temas (örneğin, sabun, deterjan),
- Sıcak ve nemli ortamlarda çalışma veya yaşama,
- Diyabet,
- Alerjik reaksiyonlar,
- Sistemik hastalıklar,
- İlaçlar (örneğin, antibiyotikler, steroidler),
Ayrıca, kişilerin bazıları genetik yatkınlık taşıyabilir ve bu nedenle daha yatkın olabilirler.
Deri yolma hastalığının tedavi yöntemleri nelerdir?
Deri yolma hastalığı genellikle topikal veya sistemik ilaçlar kullanılarak tedavi edilir. Tedavi seçeneği kişinin durumuna ve belirtilerine göre değişebilir. Tedavi yöntemleri arasında:
- Topikal (cildin yüzeyine uygulanan) ilaçlar, genellikle merhem, krem veya losyon olarak sunulur ve cildin iyileşmesini hızlandırmak için kullanılır. Örneğin, mupirocin veya retapamulin merhemi stafilokok aureus enfeksiyonlarının yanısıra streptokok pyogenes enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılır.
- Sistemik (vücut genelinde etkili) ilaçlar, oral olarak alınır ve cildin içindeki enfeksiyonu öldürmek için kullanılır. Örneğin, daptomycin, linezolid, telavancin veya trimethoprim-sülfametoksazol gibi antibiyotikler genellikle sistemik tedavi olarak kullanılır.
- Fizik tedavi, deri yolmalarının bazıları için fizik tedavi seçenekleri arasında UV ışığı, kimyasal peeling veya mikrodermabrazyon gibi cilt bakımı işlemleri uygulanabilir.
- Cerrahi tedavi, eğer deri yolmaları çok büyükse veya cildin iyileşmesi için diğer tedavi yöntemleri yetersiz kalmışsa, cerrahi tedavi seçeneği olarak cildin parçası çıkarılabilir.
Tedavinin süresi ve dozu kişinin durumuna ve belirtilerine göre değişebilir ve doktorunuz tarafından belirlenir. Tedavi süresi genellikle 2 ila 6 hafta arasındadır. Ayrıca, tedavinin süresi bitiminde bile, cildin tamamen iyileşmemişse doktorunuz tarafından yapılacak kontrollerle takip edilmelidir.