Toksikomani, bir kişinin zehirli maddeler kullanmasına bağlı olarak ortaya çıkan bir bağımlılıktır.Bu maddeler arasında alkol, uyuşturucu, sigara, kafein gibi maddeler yer alır.
Toksikomanlar genellikle fiziksel, duygusal ve sosyal sorunlar yaşarlar. Ayrıca, toksikomani kişinin sosyal ve profesyonel hayatını da olumsuz yönde etkileyebilir.
Tedavi seçenekleri arasında bağımlılık kliniğinde yapılan detox tedavisi, terapiler ve aile desteği gibi yollar yer alır.
Nasıl bağımlı olunur?
Bağımlılık, bir kişinin zamanla bir maddenin veya davranışın kullanımına o kadar bağımlı hale gelmesidir ki, bu kullanımın bırakılması halinde kişide fiziksel veya duygusal rahatsızlıklar ortaya çıkar.
Bağımlılığın ortaya çıkması için birçok faktör etkili olabilir. Bu faktörler arasında genetik yatkınlık, kişilik özellikleri, sosyal veya kültürel etmenler, stres, travma gibi psikolojik faktörler yer alır.
Bağımlılık oluşması için genellikle birkaç aşama geçilir. Öncelikle kişi merak duyar ve ilk kez kullanır, daha sonra kullanımını arttırarak tolere edebilirliğini arttırır. Bu aşamada kişi maddeyi kontrol edemez hale gelir ve kullanmayı bırakmak istediğinde zorluklar yaşar. Daha sonra kişi madde kullanımını sürdürmek için her şeyi yapar ve madde kullanımına o kadar bağımlı hale gelir ki, hayatının merkezine oturur. Bu aşamada kişi için madde kullanımı hayati bir öneme sahiptir.
Bağımlı olmanın nedenleri
Bağımlılık oluşması için birçok faktör etkili olabilir. Bu faktörler arasında genetik yatkınlık, kişilik özellikleri, sosyal veya kültürel etmenler, stres, travma gibi psikolojik faktörler yer alır.
- Bağımlılık oluşmasında genetik faktörlerin rolü olduğu düşünülmektedir. Bağımlılık genetik olarak taşınabilir ve bazı insanların bağımlılık riski daha yüksektir.
- Kişilik özellikleri de bağımlılık oluşmasına yol açabilir. Örneğin, duygusal olarak dengesiz, kaygılı veya depresif kişiler daha yüksek bir bağımlılık riski taşırlar.
- Sosyal ve kültürel etmenler de bağımlılık oluşmasına yol açabilir. Örneğin, madde kullanımına yönelik baskı veya hoşgörü, madde kullanımına yönelik yaygın bir kabul gibi faktörler bağımlılık oluşmasına yol açabilir.
- Stres ve travma da bağımlılık oluşmasına yol açabilir. Örneğin, kişinin yaşadığı stresli olaylar, travmalar veya kişinin zorluklarla başa çıkmakta zorlandığı durumlar, madde kullanımına yönelik bir kaçış yolu olarak görülebilir ve bağımlılık oluşmasına yol açabilir.
Bağımlılık oluşması için her faktörün etkisi farklı olabilir ve faktörlerin etkileri birbirleriyle etkileşebilir. Bu nedenle, her kişide bağımlılık oluşması için faktörlerin etkileri farklı olabilir.
Toksikomani tedavi yolları nelerdir?
Toksikomani tedavisi genellikle bir kombinasyonu içerir: Psikolojik tedavi, araştırmaların veya grup terapisi, medikal tedavi veya rehabilitasyon hizmetleri.
Psikolojik tedavi, kişinin nedenleri ve sonuçları ile ilgili konuları ele alır ve onların kendilerine ve diğerlere zarar vermeden hayatlarını yönetmelerine yardımcı olur.
Medikal tedavi, kişinin vücuttaki yan etkileri azaltmak için kullanılır. Rehabilitasyon hizmetleri, kişinin hayatını yeniden kurmasına ve toksik maddelerden arınmasına yardımcı olur.