Oyun bağımlılığı bilgisayar oyunlarına veya teknolojik cihazlarda oynanılan “oyunlara” bağımlılıktır. Dünya sağlık örgütü (WHO) 2019 yılında oyun bağımlılığını bir hastalık olarak nitelendirmiştir. Bir bağımlılık tanısı konulması için günlük hayatı, sosyal ilişkileri ve mesleki hayatın gereksinimlerini aksatacak kadar aşırı oyun oynanması gerekir. Genç kesimin bu durumları yaşamaları daha sık olmaktadır. Bunların nedenleri şunlardır:
- Elektronik oyunların bağımlılık potansiyeli fazladır.
- Sanal dünyalarda rol yapma oyunları gençlerin daha çok ilgilerini çekmektedir.
- Ödül sistemleri ve sosyal oyuncu ağlarına katılmak gençlerin bağımlılığını arttıran faktörlerden olabilmektedir.
Oyun bağımlılığı nedir?
Bilgisayar oyunu bağımlılığı, video oyunları ile birleşmesi davranışsal bir bağımlılık oluşturmaktadır. Oyun bağımlılığı bir teknoloji bağımlılığı olarak da nitelendirilirken internet bağımlılığının alt kategorisinde yer almaktadır.
Bilgisayar oyunları, beyinde uyuşturucu veya alkole benzeyen değişimleri tetikler ve ödül ve mutlu duygularını yaşatmaktadır. Tekrar etme dürtüsü uyandırmaktadır.
Oyun bağımlılığının nedenleri nelerdir?
Bilgisayar oyunları son yıllarda toplumların bir parçası haline gelmiş ve genç kesimin boş zamanlarını geçirebilecekleri bir işlev durumuna gelmiştir. Bu sebeple oyun bağımlılığının nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Bilgisayar ortamı, insanların gerçek hayatta yapamayacakları yapabilme, sınırı olmayan bir hayal gücü ve bir şeyler hakkında kontol sahibi olmak gibi imkanları sunması,
- Sanal ortamlarda arkadaşlıklar edinme ve buna bağlı faaliyetler düzenleme ve bunlara bağlı oluşan sosyal bir ortam oluşturması,
- Oyun oynama süresi ile bağımlılık arasında doğru orantı olması oyun bağımlılığının nedenleri arasında gösterilebilir.
Oyun bağımlılığının belirtileri nelerdir?
Bilgisayar oyunları, kişinin günlük yaşamı üstünde güçlü bir tesire sahip olduğu zaman insanlar bağımlı olarak kabul edilmektedir. Bağımlılığın diğer belirtileri şunlardır:
- Mutluluğa bağlı oyuna olan isteğin artması,
- Arkadaş çevresinde, ailede okulda veya işte olan sorumlulukların ihmal edilmesi,
- Oyunun bırakılmaması ve sürekli oyunun düşünülmesi,
- Günlük işlerini aksatması,
- Fiziksel ihtiyaçları ihmal etmek,
- Kilolu olmak ve yeme bozukluklarının yaşanması,
- Depresif bir ruh durumu,
- Bilgisayar kapandığında kötü bir ruh durumu, sinirlilik,
- Uykusuzluk gibi durumlar belirtiler arasında yer almaktadır.
Oyun bağımlılığının zararları nelerdir?
Oyun bağımlılığı hayatı ciddi bir şekilde olumsuz etkilemektedir ve birçok zararları bulunmaktadır. Bu zararlar şunlardır:
- Uyku bozukluğu
- Hareketsiz bir yaşam,
- Sağlıksız beslenmeye oluşan obezite,
- Kas kayıplarının oluşması,
- Hayal ile gerçeğin karıştırılması,
- Antisosyal davranışlar geliştirmek,
- Özgür düşünce kaybı,
- Şiddete meyilli olmak,
- Anksiyete bozuklukları,
- Bileklerde ağrılı tendinit,
- Gözde seğirme, yanma, titreme, bulanıklık ve uzun süreli görme bozuklukları
- Baş ağrısı.
Oyun bağımlılığı nasıl bırakılır?
Oyun bağımlısı olan kişi internette ve bilgisayar başında geçirdiği zamanı kontrol altına almalıdır. Bilgisarın hayatındaki yerinin önceliğini sorgulamalı ve gerçek hayatında neyi değiştirmesi gerektiğini anlamalıdır. Zamanı yönetmek için bilgisayar başında olduğu zamanlar alarm kurmalıdır. Oyun oynamadığı vakitlerde kişi, kendine yeni hobiler edinmelidir.
Oyun bağımlılığındaki psikolojik sebep bulunmalı ve buna bağlı olarak psikoterapi yapılmalı ve gerektiğinde ilaçla tedavi yöntemi uygulanmalıdır.