Mikroburst ve derecho, hava dinamikleri terimleridir.
Mikroburst, küçük bir hava kütlesi olarak adlandırılan, aniden indirilen ve yerçekimi etkisiyle yerde yayılan rüzgar ölçeğinde bir hava olayıdır. Mikroburst, genellikle birkaç dakika süren, ancak güçlü rüzgarları içeren küçük bir fırtına ölçeğindedir ve genellikle bir gök gürültüsü ile birlikte olur.
Derecho ise, uzun bir mesafeyi kapsayan, hızlı ve güçlü bir fırtına sistemidir. Derecho, genellikle güneydoğudan batıya doğru ilerler ve yüksek hızlı rüzgarlar, yıldırım ve yoğun yağmur nöbetleri ile birlikte olur. Derecho, genellikle birkaç saat süren ve yüksek hızlı rüzgarları içeren bir fırtına ölçeğindedir.
Mikroburstlar ve diğer rüzgâr türleri
Mikroburstlar ve diğer rüzgar türleri arasında bazı benzerlikler ve farklılıklar vardır:
Benzerlikler:
- Her iki rüzgar türü de hava dinamikleri terimleri arasında yer alır ve hava koşullarının etkisiyle ortaya çıkar.
- Her iki rüzgar türü de yüksek hızlı ve güçlü olabilir ve hava koşulları ile birlikte olabilir (örneğin, yağmur, kar, yıldırım gibi).
Farklılıklar:
- Mikroburstlar, daha küçük ölçekli fırtınalardır ve genellikle birkaç dakika sürerken, derecho ve diğer rüzgar türleri daha uzun sürer ve daha büyük bir mesafeyi kapsar.
- Mikroburstlar, aniden indirilen ve yerçekimi etkisiyle yerde yayılan rüzgarlar olarak tanımlanırken, derecho ve diğer rüzgar türleri genellikle belirli bir yönde ilerler.
- Mikroburstlar, genellikle bir gök gürültüsü ile birlikte olurken, derecho ve diğer rüzgar türleri bu özelliğe sahip olmayabilir.
Bu farklılıklar dışında, mikroburstlar ve diğer rüzgar türleri arasında, ortaya çıkma zamanı, nem oranı, sıcaklık ve diğer hava koşulları gibi özelliklerde de farklılıklar olabilir.
Diğer rüzgar türleri arasında şunlar sayılabilir:
- Doğuştan, güneş doğuşu sırasında ortaya çıkar ve nem oranının düşük olması nedeniyle sıcak ve kurudur.
- Gündoğumu, güneş doğuşundan birkaç saat sonra ortaya çıkar ve nem oranı daha yüksek olduğu için nispeten daha soğuk ve nemlidir.
- Gece rüzgarları, geceleri ortaya çıkar ve nem oranının düşük olması nedeniyle sıcak ve kurudur.
- Öğlen rüzgarları, güneşin en yüksek noktada olduğu zamanda ortaya çıkar ve nem oranının düşük olması nedeniyle sıcak ve kurudur.
- Rüzgar çöküşü, güneş batışı sırasında ortaya çıkar ve nem oranının düşük olması nedeniyle sıcak ve kurudur.
- Fırtına rüzgarları, fırtına sırasında ortaya çıkar ve genellikle yüksek hızlı ve güçlüdür. Fırtına rüzgarları, yağmur, kar ve yıldırım gibi hava koşulları ile birlikte olur.
- Derecho, uzun bir mesafeyi kapsayan, hızlı ve güçlü bir fırtına sistemidir.
Mikroburstlar nasıl öngörülür?
Mikroburstları öngörmek için, hava koşullarını takip etmek ve hava durumu tahmini yapan meteorolojik araçları kullanmak önemlidir. Mikroburstların ortaya çıkma ihtimali, hava durumunun belirli koşullarının (örneğin, yoğun bulutluk, sıcak hava tabakası, nem oranı gibi) bir araya gelmesiyle artar. Bu nedenle, meteorolojik araçların hava durumu tahminlerine güvenilerek, mikroburstların olasılığı öngörülebilir.
Ayrıca, mikroburstların oluşma ihtimalini artıran bazı hava koşullarının belirlenmesi ve tespiti, mikroburstları öngörmede yardımcı olabilir. Örneğin, mikroburstların oluşma ihtimali, hava tabakaları arasındaki sıcaklık farkının yüksek olması durumunda daha yüksektir. Ayrıca, mikroburstların oluşma ihtimali, hava tabakaları arasındaki nem oranı farkının düşük olması durumunda daha yüksektir. Bu gibi hava koşullarını tespit etmek için, hava durumu tahmini yapan meteorolojik araçları kullanmak önemlidir.
Yıkıcı derecho rüzgârları
Dünya çapında derecho rüzgarları ortaya çıkabilir. Ancak, derecho rüzgarları daha çok Kuzey Amerika’da, Avrupa’da ve Asya’da görülür. Derecho rüzgarları, genellikle yaz aylarında ortaya çıkar ve en sık güneydoğu ve batı bölgelerinde görülür. Derecho rüzgarları, ağaçları devirir, ağır hasar verir ve çatıları parçalar. Ayrıca, derecho rüzgarları, elektrik arızalarına neden olabilir ve nöbetler halinde yağmur nöbetleri ile birlikte olabilir.
Derecho rüzgârları İspanyolca’da düz anlamına gelmektedir. Fırtına çizgileri tarafından üretilmektedirler. Saatte 58 mil veya daha fazla hızlara çıkabilirler.