Fitofotodermatit, güneş ışığı ve bitki dokuları arasındaki reaksiyon sonucu oluşan bir cildi yanık veya alerjik reaksiyon olarak tanımlanır. Bu reaksiyon, genellikle fotosensitif bitkilerle temas sonrası oluşur ve cildin güneş ışığına maruz kalmasıyla belirginleşir. Belirtiler arasında kaşıntı, kızarıklık, şişme ve yanma gibi cilt reaksiyonları bulunur. Tedavi genellikle semptomları azaltmak için topikal kortikosteroidler veya antihistaminikler kullanılır. Önleyici tedbirler arasında fotosensitif bitkilerle temasın azaltılması ve güneş ışığına maruz kalmaktan kaçınılması yer alır.
Fitofotodermatit belirtileri nelerdir?
Fitofotodermatit belirtileri arasında şunlar bulunabilir:
- Ciltte kızarıklık ve şişme,
- Yanma ve ağrı,
- Kaşıntı ve cildin tahriş olması,
- Döküntüler veya lekeler,
- Ciltte kabarcıklar oluşması,
- Cildin kabuklanması veya kuruması.
Belirtiler genellikle fotosensitif bitkilerle temas sonrası birkaç saat içinde ortaya çıkar ve güneş ışığına maruz kalmakla daha da belirginleşir. Ancak belirtiler bazen birkaç gün içinde de ortaya çıkabilir. Belirtiler cildin temas ettiği alanın boyutuna ve şiddetine göre değişebilir.
Fitofotodermatit sebepleri nelerdir?
Fitofotodermatit, cildin fotosensitif bitkilerle temas sonucu oluşan bir reaksiyondur. Bu reaksiyon, cildin güneş ışığına maruz kalması ile belirginleşir. Fotosensitif bitkilerin bazıları, cildin temas ettiği alana güneş ışığı ulaştığında cildi tahriş edebilecek maddeler içerebilir. Bu maddeler arasında furokumariner, psoralenler ve fototoksik flavonoidler yer alabilir.
Fotosensitif bitkiler arasında; çok yıllık otsu bitkiler, yabani otlar, meyveler, sebzeler, çiçekler, bahçe bitkileri, ağaçlar, cennet bahçeleri, tuzakotları, tuzakotları, süs bitkileri, çimler gibi bitkiler bulunur.
Ayrıca, bazı kişilerde genetik yatkınlık, cildin zayıf bir yapısı veya cildin önceden hassas hale gelmiş olması gibi nedenler de fitofotodermatit gelişimine neden olabilir.
Fitofotodermatit risk faktörleri nelerdir?
Fitofotodermatit risk faktörleri arasında şunlar yer alabilir:
- Bitkilerle temas, cildin güneş ışığına maruz kalmasıyla birlikte fitofotodermatit oluşmasına neden olabilir.
- Güneş ışığının UV ışınları cildi tahriş edebilir ve fitofotodermatit oluşmasına neden olabilir.
- Bazı kişilerde, genetik yatkınlık nedeniyle cildin daha hassas hale gelmesi ve fitofotodermatit oluşması daha olasıdır.
- Önceden cildin tahriş edilmiş olması, cildin daha hassas hale gelmesine ve fitofotodermatit oluşmasına neden olabilir.
- Bazı medikal durumlar, cildin daha hassas hale gelmesine ve fitofotodermatit oluşmasına neden olabilir, Örneğin, cildin kuruluğu, atopik dermatit, psoriasis vb.
- Bazı ilaçlar fotosensitivite yaratabilir ve cildin hassas hale gelmesine neden olabilir.
- Çocuklar veya yaşlılar cildin daha hassas olduğu için fitofotodermatit oluşmasına daha yatkın olabilir.
Fitofotodermatitin önlemleri nelerdir?
Fitofotodermatit önlemleri arasında şunlar yer alabilir:
- Fotosensitif bitkilerle teması azaltmak, fitofotodermatit oluşmasını önleyebilir.
- Güneş ışığına maruz kalmaktan kaçınmak veya cildi güneş ışığından koruyan koruyucu önlemler almak, fitofotodermatit oluşmasını önleyebilir.
- Cildi nemlendirmek, cildin daha sağlıklı ve dirençli hale gelmesine ve fitofotodermatit oluşmasına neden olacak tahrişlere karşı korunmasına yardımcı olabilir.
- Medikal durumlar, cildin daha hassas hale gelmesine ve fitofotodermatit oluşmasına neden olabilir. Bu nedenle, medikal durumların doğru bir şekilde tedavi edilmesi fitofotodermatit oluşmasını önleyebilir.
- Fotosensitivite yaratan ilaçları kullanmadan önce doktorunuza danışın.
- Cildi temiz tutmak fitofotodermatit oluşmasını önleyebilir.