Event Horizon Telescope (EHT) bir kara delikleri gözlemlemek için çalışan dünya çapındaki bir teleskop ağıdır. Dünya üzerinde farklı bölgelerde yerleşmiş birden fazla teleskopun verilerini birleştirerek, EHT bir teleskopun çapının Dünya ile eşit olduğu çözünürlük seviyesine ulaşabilir. EHT ekibi Nisan 2019’da bu tekniği kullanarak yakalamış olduğu ilk kara delik görüntüsünü yayınladı.
Event Horizon Teleskobu (EHT), iki kilometre çapında bir kozmik radyo teleskobu olan ve dünyanın her yerindeki dört teleskopu kullanarak en şiddetli gökadağı olan Siyah Delikleri taramak üzere tasarlanmış bir araştırma projesidir. Siyah deliklerin çok küçük, çok yoğun noktalar olduğu düşünülür ve EHT, bu yoğunlukların etrafında oluşan hareketleri incelemek üzere tasarlanmıştır. Proje, 2017’de Süper Güneş Sistemi’nde bulunan Süpermasif Siyah Delik’i taramak için başlatılmış ve 2019’da dünyanın 8 teleskopu arasında verileri bir araya getirerek ilk siyah delik fotoğrafını çekmeyi başarmıştır.
Event Horizon Teleskobunun amacı nedir?
EHT projesinin amacı, süpermasif siyah deliklerin yüksek derecede karartılmış gövdelerinin etrafındaki hareketleri incelemek ve daha fazla bilgi edinmektir. Proje ayrıca, Süpermasif Siyah Deliklerin içindeki gaz, toz ve ışıkla ilgili işaretleri incelemek için de kullanılmaktadır.
Projenin büyük bir parçası olan, yakındaki Süpermasif Siyah Delik’in etrafındaki enkazı taramak ve hareketleri incelemek için kullanılan Verimli Çok Bantlı İmgeleme Sistemi (VVBI) sayesinde, önceden hayal bile edilemeyecek kadar hassas fiziksel özellikleri ölçümlemek mümkün hale gelmiştir. EHT projesi, süpermasif siyah deliklerin çevresindeki alanların kimyasal ve termal özelliklerini incelemek için de kullanılabilecek birçok araç geliştirmektedir.
Event Horizon Teleskobunun çalışma prensibi nasıldır?
Event Horizon Telescope (EHT), çok yüksek bir çözünürlük elde etmek için dünyanın dört bir yanında bulunan birden fazla teleskoptan gelen verileri birleştirerek çalışır. EHT ağı, Hawaii, Arizona, İspanya, Şili ve Antarktika’daki radyo teleskoplarını içerir; bunlar, sanki Dünya kadar büyük çapa sahip tek bir teleskopmuş gibi birlikte çalışmak üzere senkronize edilmiş ve birbirine bağlıdır.
Bireysel teleskoplar tarafından toplanan veriler daha sonra birleştirilir ve yüksek çözünürlüklü bir görüntü oluşturmak için karmaşık algoritmalar kullanılarak işlenir. EHT ekibi, verileri birleştirmek için çok uzun temel interferometri (VLBI) adı verilen bir teknik kullanır. VLBI, farklı teleskoplar tarafından aynı anda alınan sinyalleri karşılaştırarak çalışır ve bu da ekibin tek bir teleskopla mümkün olandan çok daha yüksek bir çözünürlük elde etmesini sağlar.
Özetle EHT, veri toplamak için dünya çapında bir teleskop ağı kullanarak, ardından verileri işlemek ve kara deliklerin yüksek çözünürlüklü görüntülerini elde etmek için VLBI adlı bir teknik kullanarak çalışır.