Diyabetik gastroparezi, diyabet nedeniyle mide asit salgısının azalması sonucu oluşan mide motilite bozukluğudur. Bu durumda mide yemeği yavaşça sindirir ve geçirir, bu da mide ve bağırsakta gaz birikimi, karın ağrısı, kusma, ağızda tat bozukluğu gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Ayrıca diyabetik gastroparezi, aşırı yemek yeme, aşırı kilo alma veya kaybetme gibi diğer belirtilerle de kendini gösterebilir.
Diyabetik gastroparezi risk faktörleri
Diyabetik gastroparezi risk faktörleri arasında şunlar bulunabilir:
- Tip 1 ve tip 2 diyabet hastalarında diyabetik gastroparezi riski yüksektir.
- Diyabetin uzun süredir devam etmesi, diyabetik gastroparezi riskini artırabilir.
- Diyabetin kontrol altına alınamaması, diyabetik gastroparezi riskini artırabilir.
- Diyabetin neden olduğu sinir hasarı (neuropati), diyabetik gastroparezi riskini artırabilir.
- Yüksek tansiyon, diyabetik gastroparezi riskini artırabilir.
- Bazı ilaçlar, özellikle antidepresanlar ve antihistaminler, diyabetik gastroparezi riskini artırabilir.
- Risk yaşlandıkça artar.
- Kadınlar erkeklerden daha yüksek risk taşır.
Unutulmamalıdır ki, diyabetik gastroparezi risk faktörleri arasında yer alan herhangi bir faktör varlığı, diyabetik gastroparezi gelişme olasılığını doğrudan belirtmez. Bu nedenle, risk faktörlerinin varlığı durumunda doktor kontrolünde tedavi ve takip önemlidir.
Diyabetik gastroparezi komplikasyonları
Diyabetik gastroparezi komplikasyonları arasında şunlar bulunabilir:
- Mide yavaşlığı nedeniyle beslenmenin yetersiz olması veya sindirim sistemi bozukluğu ile besinlerin yeterince emilmemesi, vücutta yeterli miktarda besin alınamamasına yol açabilir.
- Mide yavaşlığı nedeniyle karın ağrısı şiddetli olabilir.
- Mide yavaşlığı nedeniyle dışkılama düzensiz olabilir veya ağrılı olabilir.
- Mide yavaşlığı nedeniyle mide ve bağırsakta yaralanma oluşabilir ve kanama meydana gelebilir.
- Diyabetik gastroparezi nedeniyle sindirim sistemi bozukluğu ile vücutta yeterli miktarda besin alınamaması, metabolizma bozukluğuna yol açabilir.
- Mide yavaşlığı nedeniyle besinlerin yeterince emilmemesi, pankreasın aşırı çalışmasına ve pankreatit (pankreas iltihabı) gelişmesine yol açabilir.
Bu komplikasyonların oluşmaması için diyabetik gastroparezi tanısı konulan kişilerde, doktorların önerileri doğrultusunda tedaviye başlanması ve uygun bir beslenme ve yaşam tarzı benimsenmesi önemlidir.
Diyabetik gastroparezi tedavi yöntemleri
Diyabetik gastroparezi tedavi yöntemleri arasında şunlar yer alabilir:
- Diyabetin kontrol altına alınması, diyabetik gastroparezi simptomlarını azaltabilir ve komplikasyonların oluşmasını önleyebilir.
- Doktorlar, diyabetik gastroparezi olan kişiler için uygun bir beslenme planı önerebilir. Bu plan, sindirim sistemi için yavaşca sindirilebilen yiyecekler içerebilir, mide yavaşlığını azaltmak için önerilen besinler veya yiyecekleri yeme zamanlarının belirlenmesi.
- Doktorlar, diyabetik gastroparezi olan kişiler için ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlar arasında motilite ilaçları, prokinetik ilaçlar, gastrointestinal reflü ilaçları gibi ilaçlar yer alabilir.
- Eğer diyabetik gastroparezi ciddi bir durumda ise doktorlar cerrahi tedavi önerebilir. Ancak cerrahi tedavi sadece ciddi durumlarda kullanılır.
- Diyabetik gastroparezi nedeni olarak sinir hasarı varsa, doktorlar sinir tedavisi önerebilir.
- Diğer tedavi yöntemleri: mide ve bağırsak hareketlerini arttırmak amacı ile elektrikli estetik tedavisi (vagus sinir stimülasyonu), veya endoskopi ile mide ve bağırsakta mekanik tedavileri önerilebilir.
Bu tedavi yöntemleri arasında kişinin durumuna en uygun olanı seçilir, ve tedavi sürecinde doktor takibi önemlidir.